Yapay zeka öfke ve stresi azaltabilir mi?

Yapay zeka sohbet botları, insanların korku ve öfke gibi yüksek düzeydeki olumsuz duygularını hafifletmede etkili olabilir. Yeni bir araştırmaya göre, bu botların duygusal rahatlama sağlamak için günlük tutmaya alternatif olabileceği, ancak yalnızlık hissini azaltmada yeterli olmadığı ortaya koyuldu.


Singapurlu psikoloji araştırmacısı Meilan Hu, yeni çalışmasında, yapay zekâ sohbet botlarının insanların duygularını ifade etmesine yardımcı olup olamayacağını inceledi. PsyPost’a verdiği röportajda, Hu, "Yapay zeka sohbet botları artık insana benzer yanıtlar verecek kadar gelişti. Bu da beni, insanların duygularını işlemelerine yardımcı olacak bir alternatif olarak kullanılabilir mi diye düşündürdü." dedi.

Applied Psychology: Health and Well-Being dergisinde yayımlanan çalışmada, Hu, sohbet botlarının bir terapist gibi değil, insanların endişe ve hayal kırıklıklarını dile getirebilecekleri bir ses tahtası olarak kullanılmasını araştırdı. "Frustrasyonlarınızı dinleyen ve duygularınızı onaylayan biriyle konuşmanın rahatlatıcı olduğunu her zaman bulmuşumdur." diyen Hu, yalnızlığın giderek yaygınlaştığı bir dönemde, birçok kişinin güvenilir ve yargılayıcı olmayan birine ihtiyaç duyduğunu söyledi.

Çalışmada 150 Singapurlu üniversite öğrencisi iki gruba ayrıldı. Bir grup, "empatik" yanıtlar vermek üzere tasarlanmış bir sohbet botuyla yazılı bir şekilde duygularını paylaşırken, diğer grup bir günlük tutarak sorunlarını yazdı. Bir hafta sonra gruplar yer değiştirdi ve her iki yöntem de test edildi.

Her oturumun ardından katılımcılardan yalnızlık, stres ve algılanan sosyal destek duygularını ölçen anketler doldurmaları istendi. Araştırma sonucunda, sohbet botlarıyla etkileşimde bulunan öğrencilerin korku ve öfke gibi yüksek uyarılma düzeyine sahip olumsuz duygularının azaldığı gözlemlendi. Bu etkinin, sohbet botlarının sağladığı kişiselleştirilmiş ve gerçek zamanlı yanıtlarla ilişkili olduğu belirtildi.

Bununla birlikte, sohbet botlarıyla konuşmak ve günlük tutmak arasında düşük uyarılma düzeyindeki olumsuz duygular (örneğin üzüntü) üzerinde pek bir fark bulunmadı. Ayrıca, sohbet botları yalnızlık hissini azaltma veya sosyal destek algısını artırma konusunda da etkili olmadı."İnsanlarla kurulan bağlantının derinliğini tam anlamıyla yerine koyamasalar da, bulgularımız, yapay zekâ sohbet botlarının öfke veya korku gibi duyguları hafifletmek için etkili bir araç olabileceğini gösteriyor," diyen Hu, bu araçların özellikle birine (ya da bir şeye) ihtiyaç duyulduğu anlarda geçici bir rahatlama sağlayabileceğini söyledi.Sohbet botlarının olumsuz duyguları tamamen "iyileştireceğine" dair bir kanıt olmasa da, insan olmayan bir şeye bağırmayı denemenin zararı olmayabilir!