Mars’ın kayıp okyanusları: 4,4 milyar yıllık Meteoroit'in sırrı ortaya çıktı

Mars’ın "Kara Güzellik" meteoritinde bulunan 4,4 milyar yıllık kristaller, Kızıl Gezegen’in ilk dönemlerinde sıcak su kaynakları ve jeolojik aktiviteye sahip olduğunu kanıtladı. Araştırma, Mars’ta yaşam için uygun koşulların bir zamanlar mevcut olabileceğini ortaya koydu.


Dünya ve Mars evrenin ilk zamanlarında oldukça benzerdi. Dört milyar yıl önce her iki gezegenin de geniş, sıcak denizleri bulunuyordu. Ancak Dünya okyanuslarını korurken, Mars’ın suları buharlaştı ya da tozlu yüzeyinin altında dondu. Bu iki gezegenin neden böylesine farklı yollara saptığı tam olarak bilinmiyor, ancak bunun sebebi suyun kökenlerinde yatıyor olabilir.

Jeolojik çalışmalara göre, Dünya’daki su döngüsü erken dönemde dengelendi. Yaklaşık 4,5 milyar yıl öncesinden bugüne kadar su, Dünya’da istikrarlı bir şekilde varlığını sürdürdü. Ancak Mars için durum daha belirsiz. Kızıl Gezegen'in yüzeyinin yaklaşık yüzde 45’i kil mineralleriyle kaplı ve bu mineraller 4,1 ila 3,7 milyar yıl öncesine tarihlenen Noachian dönemine ait. Ayrıca, 3,7 ila 3 milyar yıl önceki Hesperian dönemine ait su akışlarına dair kanıtlar da bulunuyor. 3 milyar yıl öncesinden günümüze uzanan Amazonian döneminde ise Mars büyük ölçüde kuru görünüyor. Mars’ın en erken dönemi olan pre-Noachian hakkında çok az kanıtımız var.

Ancak yeni bir çalışma, Mars’ın ilk çağlarına ışık tutuyor ve bu bilgi, "Black Beauty" (Kara Güzellik) olarak adlandırılan bir Mars meteoritinden geliyor. Mars’tan geldiği bilinen yaklaşık 200 meteorit bulunuyor ve bunlar şu an Dünya’daki Mars’a ait tek fiziksel örnekler. Bu meteoritlerden biri, 2011 yılında Batı Sahra’da keşfedilen ve siyah rengi nedeniyle “Black Beauty” olarak adlandırılan Northwest Africa 7034. Bu meteoritin yaklaşık 4,4 milyar yıllık bir malzemeden oluştuğu ve diğer Mars meteoritlerinden daha fazla su içerdiği keşfedildi.

Yeni çalışma, meteoritin genelinden ziyade içinde bulunan zirkon kristallerine odaklanıyor. Bu kristaller, 4,48 ila 4,43 milyar yıl önce, yani pre-Noachian döneminde oluşmuş.

Bu kristallerin Black Beauty'de bulunması, Mars'ın sadece Pre-Noachian döneminde ıslak olduğunu değil aynı zamanda jeolojik olarak aktif olduğunu da kanıtlıyor. Mars’ta yaşamın bir zamanlar var olup olmadığı hala cevaplanmamış bir soru, ancak Mars’ın en erken döneminde yaşam için gerekli koşulların mevcut olduğu artık açık.