Evrenin derinliklerine yolculuk: Bilim insanları en büyük simülasyonu gerçekleştirdi!

ABD'deki Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'nda bulunan Frontier süper bilgisayarı, evrenin şimdiye kadar gerçekleştirilen en büyük simülasyonunu başarıyla tamamladı. Kasım 2024'te fizikçiler, Frontier'in 9 bin hesaplama düğümünü kullanarak genişleyen evrenin 31 milyar kübik megaparseklik bir bölümünü modelledi.


ABD'deki Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'ndan araştırmacılar, evrenin şu ana kadarki en büyük simülasyonunu gerçekleştirdi.

Bu devasa simülasyon, "ExaSky" adıyla anılıyor ve bilim insanlarına karanlık madde ve evrenin diğer fiziksel süreçleri hakkında derinlemesine bilgi sağlamak amacıyla önemli bir adım olarak görülüyor. Projenin başındaki Argonne Ulusal Laboratuvarı'ndan fizikçi Salman Habib, bu projeyle ilgili şunları belirtiyor: "Evrenin iki ana bileşeni var: yalnızca yerçekimi ile etkileşime giren karanlık madde ve bildiğimiz atomik madde. Evrenin nasıl işlediğini anlamak istiyorsak, hem yerçekimini hem de yıldızların, kara deliklerin ve galaksilerin oluşumu gibi diğer fiziksel süreçleri modellememiz gerekiyor."

Simülasyon, evrenin milyarlarca yıllık evrim sürecine ışık tutmayı amaçlıyor. Bu tür bir modeli gerçekleştirmek için karmaşık matematiksel hesaplamalar ve dünyanın en hızlı süper bilgisayarı gerekmekteydi. Önceki simülasyonlarda, hidrodinamik hesaplamaların zorluğu nedeniyle birçok değişken göz ardı edilmek zorunda kalıyordu. Ancak Frontier bilgisayarının gücüyle, bu sınırlamalar aşılmış durumda.Habib, Frontier'in sunduğu olanaklarla artık yalnızca yerçekimi simülasyonlarıyla değil, fiziksel gerçekçiliği yüksek simülasyonlarla evrenin devasa bölümlerinin modellenebildiğini belirtiyor. ExaSky projesi, bu tür devasa simülasyonları gerçekçilikle birleştirmeyi amaçlıyor.

Simülasyonun büyük sonuçları zaman içinde ortaya çıkacak, ancak araştırma ekibi şimdiden küçük bir kesiti paylaştı. Bu kesit, 311 bin 296 kübik megaparsek hacmindeki bir uzay diliminde galaksi kümelerinin oluşumunu gösteriyor. Bu alan, toplam simülasyon hacminin sadece yüzde 0.001'ini oluşturuyor.Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'ndan astrofizikçi Bronson Messer, simülasyonun devrimsel niteliğini şu şekilde özetliyor:"Bu simülasyonu özel kılan sadece fiziksel alanın büyüklüğü değil; baryonların ve diğer dinamik fizik süreçlerinin dahil edilmesiyle sağlanan gerçekçilik, Frontier süper bilgisayarı için tam anlamıyla bir güç gösterisi."

ExaSky projesi, evrenin bilinmeyen yönlerini keşfetmek için bilim dünyasına benzersiz bir araç sunmaya hazırlanıyor. Bu simülasyon, evrenin gizemlerini çözmek adına önemli bir adım olma yolunda ilerliyor.