11 milyar ışık yılı uzaklıkta: Süper kütleli kara deliklerin yıldız oluşumuna etkisi

Araştırmacılar James Webb Uzay Teleskobu’ndan (JWST) elde edilen verileri kullanarak, 11 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan ve "Spiderweb protokümesi" olarak bilinen antik bir galaksi kümesindeki büyük galaksileri inceledi. Yapılan analiz sonucunda aktif süper kütleli kara deliklere sahip büyük galaksilerin hiçbir yıldız oluşumu belirtisi göstermediği ortaya koyuldu.


Yeni bir çalışmada, araştırmacılar James Webb Uzay Teleskobu’nu (JWST) kullanarak bir galaksi kümesinin atası olarak kabul edilen bir yapıyı gözlemledi. Çalışma, süper kütleli kara deliklerin (SMBH) yıldız oluşumunu yavaşlatmadaki rolünü ve bu süreçte galaksilerin dev eliptik galaksilere dönüşmesine nasıl imkan tanıdığını ortaya koydu.

Galaksilerin nasıl oluştuğu ve büyümesini nasıl tamamladığı, astrofizikte temel bir odak noktasıdır. Evrenin yoğun bölgeleri olan galaksi kümeleri, genellikle yaşlı yıldızlardan oluşan dev eliptik galaksilerin hakimiyetindedir. Bu devasa, antik galaksilerin yıldız oluşumunu nasıl durdurduğu tartışmalı bir konu olmaya devam etse de bir teori, süper kütleli kara deliklerin bu süreçte kilit bir rol oynadığını öne sürmektedir.

Süper kütleli kara deliklerin yaydığı yoğun enerji, galaksilere olan gaz akışını bastırabilir ve bu da günümüzde görülen dev eliptik galaksilerin oluşumuna yol açabilir.

Bu bağlamda, uluslararası bir araştırma ekibi, James Webb Uzay Teleskobu’ndan (JWST) elde edilen verileri kullanarak, 11 milyar ışık yılı uzaklıkta bulunan ve "Spiderweb protokümesi" olarak bilinen antik bir galaksi kümesindeki büyük galaksileri inceledi. Araştırma bulguları, Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters dergisinde yayımlandı. Ekip, JWST üzerinde bulunan Yakın Kızılötesi Kamera aracılığıyla, yıldız oluşumu ve süper kütleli kara deliklerin aktivitesini gösteren hidrojenin rekombinasyon çizgilerinin yüksek çözünürlüklü haritalarını elde etmeyi başardı.

Yapılan detaylı analiz, aktif süper kütleli kara deliklere sahip olan büyük galaksilerin hiçbir yıldız oluşumu belirtisi göstermediğini, yani büyümelerinin süper kütleli kara delikler tarafından ciddi şekilde engellendiğini ortaya koydu. Elde edilen sonuçlar, dev eliptik galaksilerin oluşumunun geçmişteki süper kütleli kara deliklerin aktivitesiyle bağlantılı olduğu yönündeki teorik öngörüleri desteklemektedir. Spiderweb protokümesi, ekibimiz tarafından Subaru Teleskobu ve diğer gözlemevleri kullanılarak 10 yıldan uzun bir süredir inceleniyor.